گردآوری قصه‌ها و افسانه‌های منطقه‌‌ی لیلاخ

قصه‌های عامیانه در میان مردم کرد دیر شکل گرفته است و همسایگان و کشورهای غربی با فاصله زمانی حداقل نیم سده زودتر این مهم را انجام داده‌اند، بیشتر قسمت‌های فرهنگ عامه کردی با مرگ راویان از بین رفته و مقدار اندکی هم که باقی مانده به یکباره از دست خواهد رفت. از سوی دیگر با ورود مدرنیته و ملزومات آن همچون رسانه‌های جمعی به جامعه کردستان، روند نابودی این قصه ها سرعت بیشتری گرفته است؛ چرا که به عنوان مثال آمدن تلویزیون به خانه ها در وهله اول ضربه مرگباری به پیکره روایت، سنت روایی و بافت روایتی آنها و عناصر فولکلوریک وارد نمود. باید به جای توجیه ضرورت گردآوری این سنت شفاهی به فکر از سرگیری مراحل بعدی آن همچون بازتولید و رسانه‌ای کردن فرهنگ عامه کردی باشیم. و نه تنها آنها را به زندگی روزانه مردم بازگردانیم بلکه باید آنها را وسیله ای برای گره زدن نسلهای آینده با پیشینه تاریخی و ناخودآگاه جمعی کردی قلمداد کنیم و از آسیبهای جدی شکاف میان این دو نسل جلوگیری کنیم. شایان ذکر است که کمتر قومی امروزه در مرحله گردآوری و فکر حفظ فرهنگ عامه خود مانده باشد و همه و همه نه تنها این مهم را انجام دادهاند، بلکه آن را دستمایه تحقیقات علمی خود نمودهاند. نمونه این امر را در کشورهای غربی و ترکیه مثال میزنیم که نه تنها به شیوهای علمی و جامع فرهنگ عامه خود را گردآوری نموده اند، بلکه اکنون فولکلور آن مناطق جزو واحدهای آموزشی مدارس، برنامه های تلویزیونی، جزو نکات مهم در اشاعه فرهنگی به  فرهنگ هایی که با آنها تعامل دارند و موضوع سمینارها و برنامه های هفتگی آموزشی و عنوان نوشته نشریه ها و تحقیقات پژوهشی می باشد چرا که ضرورت  این حوزه علمی برای آنها از پیش تعیین شده و به آن باور کامل دارند. پس اگر اکنون کاری در زمینه گردآوری فرهنگ عامه کردی به این شکل انجام میشود جبران کاستیهای پیشین و غفلت در این راستا میباشد؛ امید است که به صورت ویژه و جدی و با برنامه ریزی های جامل و به وقت این مهم جزو ضروریات حال حاضر پژوهش و مطالعات کردی قرار گیرد. با این وجود در بسیاری از مناطق از جمله منطقه‌ی لیلاخ در استان کردستان، که دارای ادبیات شفاهی بسیار غنی است، تاکنون هیچ تلاش جدی‌ای جهت گردآوری و ثبت و ضبط ادبیات فولکلور صورت نگرفته است. این پژوهش نقش موثری در پیشگیری از نابودی و فراموشی اینگونه ادبیات شفاهی و ورود دوباره‌ی آن‌ها به فضای فرهنگی جامعه خواهد داشت.